„Bezpieczeństwo przede wszystkim”

  W „ Edukacji zdrowotnej” Ewy Syrek i Katarzyny Borzuckiej – Sitkiewicz stwierdzają,iż „promowanie bezpieczeństwa jest pilną potrzebą, ponieważ w Polsce te działania są zdecydowanie niewystarczające. Światowa Organizacja Zdrowia definiuje promocję bezpieczeństwa jako działania na poziomie lokalnym, regionalnym, krajowym i międzynarodowym podejmowane przez jednostki, społeczności i organizacje w celu uzyskania i utrzymania stanu bezpieczeństwa”.

Bardzo ważne jest uwrażliwienie dzieci na niebezpieczeństwo, które może się pojawić w czasie zabawy, na kształtowanie umiejętności przewidywania skutków swoich działań, promowanie pomysłów na bezpieczne spędzanie wolnego czasu, pomoc dzieciom w rozumieniu reguł i norm niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w kontaktach z innymi ludźmi.

Wiek przedszkolny jest najbardziej właściwy do wyrabiania u dzieci umiejętności i nawyków a osiągnięcie znaczących efektów, kształtowanie właściwych postaw dzieci wobec problemów bezpieczeństwa wymaga działań systematycznych i długofalowych.

Edukacja w zakresie bezpieczeństwa powinna:
- być procesem ciągłym, systematycznym i kompleksowym,
- kształtować postawy i nawyki z zachowaniem określonych proporcji wiedzy i
działania,
- zapewnić dzieciom bezpośredni kontakt z obiektami i zjawiskami omawianego
środowiska,
- analizować problemy za pomocą różnorodnych środków dydaktycznych,
podkreślając znaczenie zajęć praktycznych i własnych doświadczeń,
- rozwijać u dzieci wrażliwość na niebezpieczeństwo, szczególnie w najbliższym
otoczeniu. 

Powinniśmy promować bezpieczeństwo wśród dzieci, ponieważ wtedy na pewno będą wiedziały jak unikać niebezpieczeństw lub jak sobie z nimi radzić.

Nasze przedszkolaki realizują programy z zakresu bezpieczeństwa poprzez takie działania jak;

-  Poznanie poszczególnych pomieszczeń przedszkola oraz sposobu właściwego zachowania się w tych pomieszczeniach: sala zajęć i zabaw, szatnia, łazienka, korytarz, schody,

- Wspólne z dziećmi opracowanie „Kodeksów grupowych”, umieszczenia ich w salach i wdrażanie do ich przestrzegania,

- Ustalenie zasad właściwego korzystania ze sprzętu podczas zabaw w holu przedszkolnym oraz zabaw na świeżym powietrzu (plac zabaw),

- Wdrażanie do przestrzegania zasad bezpieczeństwa podczas spacerów i wycieczek po najbliższej okolicy,

- Wdrażanie do korzystania z zabawek w sposób bezpieczny, zgodny z ich przeznaczeniem,

- Bezwzględne przestrzeganie nakazu nie oddalania się od grupy podczas pobytu poza budynkiem przedszkola (m.in.: wycieczki, spacery),

- Zapoznanie z podstawowymi zasadami ruchu drogowego i wdrażanie do ich przestrzegania,

- Praktyczną naukę prawidłowego sposobu przechodzenia przez jezdnię tylko w oznaczonych miejscach,

- Rozpoznawanie i nazywanie niektórych znaków drogowych oraz rozumienie ich roli w ruchu drogowym i pieszym,

- Bezpieczne poruszanie się w pobliżu jezdni podczas spacerów,

- Właściwe zachowanie się dziecka jako pasażera samochodu osobowego (tylne siedzenie, fotelik, pasy) oraz autokaru (zajmowanie miejsc oddalonych od drzwi, zakaz wstawania podczas jazdy, sygnalizowanie złego samopoczucia itp.),

- Rozróżnianie właściwego i niewłaściwego sposobu zachowania się dziecka z uwagi na bezpieczeństwo własne i innych osób,

- Rozumienie konieczności zapamiętania własnego adresu,

- Poznanie roli policjanta w ruchu drogowym,

-Wdrażanie do właściwego zachowania się w stosunku do nieznanych zwierząt (na spacerze, na podwórku itp.),

- Wdrażanie do ubierania się stosownego do pory roku i pogody,

- Wdrażanie do dokładnego gryzienia i żucia pokarmów,

- Zachęcanie do zjadania zdrowych produktów,

- Zachęcanie do spożywania urozmaiconych potraw,

- Bezpieczne posługiwanie się sztućcami i naczyniami  podczas posiłków,

- Dokładne mycie rąk przed posiłkami,

- Wdrażanie do zachowania bezpieczeństwa podczas ćwiczeń i zabaw ruchowych w sali oraz na powietrzu,

- Ufne zwracanie się do nauczyciela ze swoimi potrzebami,

- Podejmowanie prób radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych bez stosowania agresji,

- Zgłaszanie nauczycielce uszkodzonych zabawek,

- Poznanie sposobów zachowania w sytuacjach zagrożenia np. spotkanie z nieznajomym, dziecko samo w domu

- Poznanie numerów alarmowych najważniejszych służb: policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe oraz numeru 112,

- Bezpieczne posługiwanie się przyborami podczas wycinania, rysowania, malowania,

- Dbanie o swoje zdrowie i zdrowie innych,

- Poznanie zasad bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych,

- Uświadomienie znaczenia przestrzegania poznanych zasad bezpieczeństwa,

- Określanie sposobów postępowania w sytuacjach zagrożenia,

- Samodzielne i bezpieczne organizowanie czasu wolnego w przedszkolu i w domu.

   Pamiętajmy że tylko codzienna praca z najmłodszymi przynosi ( i przyniesie w przyszłości) ogromne korzyści: dziecko wyniesie z przedszkola nawyki bezpiecznego zachowania, zdrowego stylu życia i samodzielności.   

 Jednak to rodzice i najbliższa rodzina są tym obszarem społecznym, tym światem, w którym kilkulatki doskonalą swój rozwój. Dziecko, które czuje się przez najbliższych kochane, które ma wpajane określone zasady (mądrze przestrzegane przez rodziców) i obserwuje stałość zachowań emocjonalnych w rodzinie, rozumie i akceptuje stawiane mu zadania i oczekiwania. Ma szansę na harmonijny rozwój; nie boi się nowych sytuacji, trudności pokonuje łatwiej, bo wie i czuje, że rodzic nie tylko wymaga ale i je wspomaga

Starajmy się tak mądrze kochać nasze dzieci, by czuły, że nasza miłość je „uskrzydla”, że dzięki naszej bezwarunkowej akceptacji nawet subiektywnie „czarny, nieznany świat” – staje się dla nich jasny i ciekawy.

mgr Katarzyna Scholz

Literatura:
- E. Syrek, K. Borzucka-Sitkiewicz „Edukacja zdrowotna”. Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2009
- E. Wilga „Zdrowie i bezpieczeństwo przedszkola”

- Niewola D. „Chcę być bezpieczny”

- Żulichowska K., Wojciechowska K. „Promocja zdrowia w edukacji dzieci przedszkolnych”, Bydgoszcz 2000.