Dlaczego i w jaki sposób warto rozwijać inteligencję językową?

W obecnym świecie dochodzi do intensywnej dyfuzji kulturowej, a co w związku z tym nieuniknione - także do dyfuzji językowej. Z tego też powodu istotnym staje się uwrażliwianie dzieci już od najmłodszych lat na kulturową i językową inność. Im dłużej człowiek posiada kontakt z językiem obcym, tym większą ma szansę na sprawne posługiwanie się nim.

Warto postawić na nauczanie języka obcego już od przedszkola, ponieważ w tym wieku dzieci są ciekawe świata i chcą poznawać wszystko, co nowe. Cechują się wówczas dużą plastycznością mózgu oraz narządów artykulacyjnych, co ułatwia wypracowanie poprawnej wymowy. Dzieci w tym wieku posiadają bogatą wyobraźnię, nie posiadają natomiast wyuczonych schematów językowych, co sprzyja twórczemu korzystaniu z języka obcego. Okres inkubacji językowej  na tym etapie nauczania jest znacznie krótszy, niż u dorosłych. Dzieci nie mają psychicznej ani fizycznej blokady przed wypowiadaniem nowych dźwięków.

          Nauczanie języka obcego poszerza zakres słyszalnych dźwięków oraz rozwija aparat mowy. Im sprawniejszy aparat mowy i słuchu, tym sprawniejsze posługiwanie się językiem ojczystym. W  chwili przyswajania nowych wiadomości lub też języka w strukturze mózgu zachodzą zmiany, tj. wytwarzają się nowe połączenia nerwowe. Im więcej połączeń nerwowych, tym lepiej pracuje mózg.

"Granice mojego języka są granicami mojego świata" - Ludwig Wittgenstein

Z drugiej strony inteligencja lingwistyczna (językowa) to nie tylko łatwość uczenia się języków obcych. Składa się na nią również łatwość wypowiadania się, zapamiętywania informacji, bogaty zasób słownictwa, łatwość tworzenia kreatywnych historyjek, łatwość w przyswajaniu nowych słów, chętny udział w przedstawieniach teatralnych, duża wrażliwość na rymy, dźwięki. Już na etapie wczesnego dzieciństwa można zauważyć, że dziecko przejawia zainteresowanie w tej dziedzinie, dlatego tak ważne jest, aby nie zgubić tego talentu.

W jaki sposób można rozwijać inteligencję lingwistyczną? Propozycje zadań dla dziecka:

• Opowiedz historyjkę o słoniu, o lesie;
• Przeczytaj wspólnie z rodzicem książkę na wybrany temat;
• Przygotuj jak najdłuższą listę znanych kolorów, zwierząt itp.;
• Wymyśl zabawny wiersz;
• Zmień słowa znanej piosenki;
• Wymyśl nowe słowa i ich znaczenie;
• Opowiedz przepis wymieniając jego składniki i opowiadając o przygotowaniu;
• Przygotuj listę zakupów – używając rysunków, używając słów;
• Wymień, co możesz znaleźć: w parku, w sali itp.;
• Wymyśl zwariowane imię i nazwisko, np. Marianna Wanna itp.;

Pamiętajmy - każde dziecko jest zdolne. Jeśli gorzej radzi sobie w jakiejś dziedzinie, wcale nie oznacza to, że jest słabsze od rówieśników. Każdy człowiek ma lepiej rozwinięte jedne rodzaje inteligencji, podczas gdy inne nieco gorzej. Kluczowe jest określenie, jaka jest  mocna strona dziecka, a jaka słaba, tak aby następnie można było umiejętnie kierować jego rozwojem. Należy wspierać i rozwijać zdolności, aby dziecko odnosiło sukcesy w dziedzinach, które go interesują. Można zbudować wysoką samoocenę dziecka, uświadamiając go, że mimo że nie radzi sobie z pewnymi sferami, to w innych jest prawdziwym mistrzem. Właśnie z tych mocnych sfer dziecko powinno czerpać siłę i satysfakcję.

Pamiętajmy, że to od nas, dorosłych, zależy, czy nie zgubimy talentu naszej pociechy!

Opracowanie: mgr Anna Dziedzic

Źródło: Gardner H.: „Inteligencje wielorakie. Teoria w praktyce.” Media Rodzina, Poznań 2002,  „Nauczycielka przedszkola”, Ediba,  listopad 2018, Iluk Jan, „Jak uczyć małe dzieci języków obcych?”, Wydawnictwo Gnome, Katowice 2002