„Dziecko chce być dobre.  Jeśli nie umie – naucz... Jeśli nie wie – wytłumacz... Jeśli nie może – pomóż... 

Janusz Korczak

PRZECIWDZIAŁANIE AGRECJI U DZIECI W WIEKU PRZEDSZKOLNYM.

Czym jest agresja? Czy zachowania agresywne są wrodzoną czy nabytą skłonnością człowieka? Jakie są jej przyczyny?

Słowo „agresja” łączone jest z łacińskim określeniem „agressio”, które oznacza napad. Agresja rozumiana jest jako zamierzone działanie mające na celu wyrządzenie szkody, zadanie bólu fizycznego lub spowodowanie cierpienia moralnego.

Dziecko uczy się wzorców zachowań pomiędzy trzecim a dziesiątym rokiem życia. Pierwszym i najważniejszym dla dziecka miejscem, które kształtuje jego osobowość jest RODZINA, z czasem najbliższe otoczenie. Zebrane w tym czasie doświadczenie wraz z cechami osobowości dziecka stanowią o umiejętności podejmowania i utrzymywania kontaktów z innymi ludźmi.

Dla większości dzieci pierwszym sprawdzianem stopnia opanowania tej umiejętności jest przyjście do przedszkola. Dla każdego dziecka wiąże się to z ogromnym przeżyciem. Pierwszym trudnym dla dziecka momentem jest fakt rozstania się z rodzicami i wiążące się z tym poczucie porzucenia. Kolejnym problemem staje się nawiązanie pozytywnych kontaktów z dorosłymi, nauczycielem i rówieśnikami. Zachowania dzieci, które wówczas obserwujemy są bardzo zróżnicowane. Obok tych społecznie pożądanych, pojawiają się zachowania agresywne, które w żaden sposób nie możemy akceptować. W przedszkolu są to przede wszystkim sprzeczki, kłótnie, przepychanki, używanie przezwisk, obraźliwych słów, wyśmiewanie, dokuczanie, zabieranie i niszczenie przedmiotów, szczypanie, kopanie a nawet bicie. Te negatywne formy zachowania trzeba szybko rozpoznawać i nauczyć przezwyciężać już w okresie przedszkolnym.

Psychologowie zgodnie stwierdzają, że nie istnieje agresja bez przyczyny. Dzieci nieustannie zbierają doświadczenia związane z agresją. Widzą zachowania agresywne u innych osób, zarówno w realnym życiu jak i na szklanym ekranie. Bywa również, że stają się ofiarami agresji i przemocy dorosłych.

Agresywne zachowania są codziennością życia przedszkolnego, ponieważ agresja jest wpisana w ludzkie zachowanie. Przedszkole powinno być miejscem dającym poczucie bezpieczeństwa, gdzie zdobywa się ważne doświadczenia. Nie znaczy to jednak, że ma to być miejsce gwarantujące brak konfliktów. Są one potrzebne, by dziecko nauczyło się odnajdywać drogę do kompromisu, jako cudownego środka na dobre stosunki w grupie.

Agresja i radzenie sobie z nią należy do codziennej pracy wychowawców. Aby skutecznie zapobiegać agresji wśród dzieci i nie tylko, przede wszystkim nie można być obojętnym na zło, które nas otacza. Należy otwarcie mówić o przyczynach i skutkach zachowań. Wiedzę tę, należy przekazywać rodzicom. Wszyscy musimy mieć świadomość, jak wiele zależy od stosowanych przez nas metod wychowawczych, poświęcenia większej uwagi poprzez wspólne spędzanie wolnego czasu oraz wzajemne okazywanie i rozpoznawanie swoich potrzeb i uczuć.

                                                           Nauczyciel: mgr Dorota Sładek